Ngày 10/8/2017, tại Sở GDCK Hà Nội, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã tới tham dự và nhấn nút khai trương thị trường chứng khoán phái sinh (TTCKPS), đánh dấu bước phát triển mới của thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam.

Tới dự buổi lễ khai trương TTCKPS còn có đồng chí Đinh Tiến Dũng - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tài chính, đại diện lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, Uỷ ban Nhân dân Thành phố Hà Nội, các đại biểu đến từ các đơn vị thuộc Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), Kho Bạc Nhà nước, Sở GDCK Hà Nội (HNX), Sở GDCK Thành phố Hồ Chí Minh, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD), Hiệp hội Kinh doanh Chứng khoán, Hiệp hội thị trường Trái phiếu Việt Nam, các thành viên thị trường, các quỹ đầu tư, các tổ chức quốc tế trong lĩnh vực chứng khoán, tài chính, ngân hàng và các cơ quan thông tấn báo chí.

Báo cáo về công tác chuẩn bị và xây dựng TTCKPS thời gian qua, Chủ tịch UBCKNN Trần Văn Dũng cho biết, thực hiện Quyết định số 366/QĐ-TTg ngày 11/3/2014 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án xây dựng và phát triển TTCKPS Việt Nam, Bộ Tài chính đã chỉ đạo UBCKNN, HNX, VSD xây dựng khung pháp lý, hệ thống hạ tầng công nghệ, các sản phẩm, đồng thời phát triển hệ thống trung gian thị trường và tổ chức tuyên truyền đào tạo cho công chúng đầu tư. Theođó,HNX tổ chức triển khaivà vận hành hệ thốnggiaodịch, VSD tổ chức triển khai công tác bù trừ và thanh toán. Ngân hàng Công thương Việt Nam(Vietinbank)được lựa chọn là Ngân hàng thanh toán cho các giao dịch chứng khoán phái sinh.

Về các sản phẩm phái sinh, HNX và VSD đã hoàn tất việc thiết kế 3 sản phẩm là: Hợp đồng tương lai chỉ số VN30, Hợp đồng tương lai chỉ số HNX30 và Hợp đồng tương lai Trái phiếu Chính phủ. Với quan điểm triển khai sản phẩm theo lộ trình từ đơn giản đến phức tạp, Bộ Tài chính đã lựa chọn đưa vào giao dịch sản phẩm đầu tiên là Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu VN30.

Hệ thống giao dịch và hệ thống bù trừ, thanh toán chứng khoán phái sinh được xây dựng đồng bộ về công nghệ, đảm bảo kết nối theo thời gian thực, do Tập đoàn GMEX (Anh Quốc) và Công ty hệ thống thông tin FPT phối hợp triển khai. Các định chế trung gian của thị trường đã được hình thành, đã có 07 công ty chứng khoánđược cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh chứng khoán phái sinh và được công nhận là thành viên của TTCKPS Việt Nam.

Đúng 9h15, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cùng các đồng chí lãnh đạo đã nhấn nút khai trương TTCKPS trước sự chứng kiến của các lãnh đạo các bộ ngành, quan khách và các thành viên thị trường. Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệkhẳng định, khai trương TTCKPSlà dấu son tươi thắm của TTCK Việt Nam. Bên cạnh thị trường cổ phiếu và thị trường trái phiếu chuyên biệt, TTCKPS là trụ cột quan trọng thứ ba trong cấu trúc của một TTCKhiện đại. TTCKPS vận hành sẽ hỗ trợ sự phát triển bền vững các TTCKcơ sở, đưa TTCKtrở thành kênh huy động vốn an toàn, ổn định cho nền kinh tế, thúc đẩy cơ hội đầu tư cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Phó Thủ tướng chia sẻ: “Hôm nay là một ngày rất đẹp, vào một giờ rất đẹp giữa thủ đô linh thiêng và hào hoa, giữa một thời tiết cũng rất đẹp. Đây không phải là điều vô tình mà rất hữu ý. Chúng ta hy vọng TTCKPS khởi đầu thông đồng bén giọt, ổn định và liên tục phát triển”

Theo Phó Thủ tướng, chỉ hơn 17 năm sau khi có TTCKcơ sở, Việt Nam đã có TTCKPS. So với thông lệ và lịch sử trên thế giới, Việt Nam đi trước thời gian 13 năm. Thông lệ thế giới phải mất 30 năm sau khi mở cửa thị trường chứng khoán cơ sở mới có TTCKPS.  

Phó Thủ tướng đánh giá cao nỗ lực của tập thể cán bộ, công chức, viên chức Bộ Tài chính, UBCKNN, các Sở giao dịch chứng khoán, VSD, ngân hàng thanh toán, các thành viên thị trường, các cơ quan truyền thông trong suốt thời gian qua đã nổ lực phấn đấu, tích cực chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho sự ra đời của TTCKPS. Phó Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài chính tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ ngành liên quan ở trung ương và địa phương, tranh thủ sự hợp tác của quốc tế để tập trung thực hiện các nhiệm vụ sau: 

Thứ nhất,tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách về chứng khoán và TTCKngày càng phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện phát triển kinh tế đất nước; tập trung xây dựng Chiến lược phát triển TTCKđến năm 2020 tầm nhìn 2030, trình Chính phủ phương án cụ thể hợp nhất 2 Sở GDCK theo chỉ đạo của Thường trực Chính phủ và sửa đổi Luật Chứng khoán, trong đó cần ưu tiên xây dựng cơ sở pháp lý các sản phẩm phái sinh và TTCKPS để tạo tiền đề cho phát triển sau này. 

Thứ hai, vận hành TTCKPS thông suốt, ổn định, đảm bảo an toàn, minh bạch và hiệu quả với nhiều cấp độ, đa dạng hóa các loại sản phẩm từ đơn giản đến phức tạp, phù hợp với mức độ phát triển TTCK. Sau sản phẩm hợp đồng tương lai chỉ số khai trương hôm nay, cần sớm nghiên cứu thời điểm thích hợp để tiếp tục đưa các sản phẩm phái sinh trái phiếu chính phủ và sản phẩm quyền chọn vào giao dịch.

Thứ ba, tăng cường quản lý, hoàn thiện mô hình giám sát và công bố thông tin trên TTCK nói chung và TTCKPS nói riêng, đảm bảo khả năng phòng ngừa rủi ro cho hệ thống tài chính, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các chủ thể tham gia TTCK.

Thứ tư, tiếp tục xây dựng và hoàn thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật phục vụ giao dịch và thanh toán bù trừ để bảo đảm an toàn, ổn định của thị trường, có khả năng kết nối, đồng bộ với các hệ thống giao dịch và giám sát thị trường.

Thứ năm, ưu tiên đào tạo và xây dựng nguồn nhân lực có chất lượng cao ở các cấp độ: từ cơ quan quản lý, công ty chứng khoán, thành viên bù trừ, nhân viên nghiệp vụ. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến và đào tạo để công chúng đầu tư sớm tiếp cận và tham gia tích cực vào TTCKPS.

Thứ sáu, chủ động hội nhập TTCK và thị trường tài chính quốc tế, nâng cao khả năng cạnh tranh, tiếp cận với các chuẩn mực chung có thông lệ quốc tế tốt nhất, từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển giữa TTCK Việt Nam so với các quốc gia khác trong khu vực.

Tiếp thu chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cam kết sẽ chỉ đạo UBCKNN và các đơn vị liên quan tập trung triển khai các chỉ đạo định hướng của Thủ tướng Chính phủ, tập trung vào các trọng tâm như sau:

1. Tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý, nghiên cứu các giải pháp hỗ trợ TTCKPS phát triển; từng bước đưa thị trường này trở thành kênh phân tán và phòng ngừa rủi ro cho mỗi thành phần kinh tế, bảo đảm sự phát triển bền vững của TTCK nói riêng và của nền kinh tế nói chung;

2. Chỉ đạo UBCKNN tiếp tục nâng cao khả năng quản lý, giám sát, hạn chế rủi ro cho TTCK, tuân thủ đúng quy định của pháp luật và giữa nghiêm kỷ luật, kỷ cương của thị trường.

3. Tranh thủ cơ hội từ quá trình hội nhập quốc tế, cải cách thể chế TTCK theo thông lệ, chuẩn mực quốc tế; nâng cao sức cạnh tranh và thu hẹp khoảng cách phát triển của khu vực này so với các thị trường lớn trong khu vực, hỗ trợ hiệu quả cho quá trình tái cấu trúc các doanh nghiệp nhà nước, tái cấu trúc đầu tư công và hệ thống tài chính – ngân hàng.